André Kuipers opent futuristisch OK-centrum van UMC Utrecht

Met 23 operatiekamers en bijna 10.000m2 oppervlakte zijn de OK’s een nieuwe ster aan firmament van het UMC Utrecht. Vrijdag 20 januari werd het moderne complex geopend door ruimtevaarder André Kuipers. De ruimtes zijn anders ingedeeld dan André Kuipers waarschijnlijk aan boord van ruimtestation ISS gewend is, maar de overeenkomst is de aanwezigheid van de laatste techniek. De OK’s ademen de 21ste eeuw en zijn uitgerust met  de nieuwste apparatuur en luchtbehandeling om de meest complexe zorg te verlenen.

Het nieuwe operatiecomplex heeft 23 operatiekamers, waarvan twee hybride. In deze OK’s is ook röntgen-apparatuur aanwezig waardoor chirurgen als het ware een route-navigator hebben tijdens het opereren. Bij complexe behandelingen is dit een welkome ondersteuning.

De vernieuwing was nodig omdat er steeds meer apparatuur tijdens een operatie beschikbaar moet zijn. De nieuwe OK’s zijn in oppervlakte groter en voorzien van de nieuwste apparatuur en luchtbehandeling. Ze zijn voorzien van een speciaal communicatiesysteem, waarmee een arts tijdens een operatie kan overleggen met een collega buiten de OK, op deze manier kan cruciale informatie op een snelle manier worden gedeeld wat een ingreep bespoedigd. Iedere OK heeft nu een meekijkruimte met beeld- en spraakverbinding, zodat de ingreep van dichtbij gevolgd kan worden zonder dat belangstellenden of mensen die in opleiding zijn in de operatiekamer zelf aanwezig hoeven te zijn. Dit reduceert het aantal deurbewegingen en maakt de OK minder infectiegevoelig.

Daarnaast staan de voorraden van materialen en instrumenten, die voorheen op verschillende plekken opgeslagen werden, nu op één centrale plek. Het beheer van deze voorraden met behulp van  barcodescanners zorgt ervoor dat goederen automatisch worden besteld en traceerbaar zijn. Daarnaast gaan deze goederen via een andere ingang de OK in dan de patiënten en medewerkers.

Tien jaar voorbereiding
Een nieuw OK-centrum bouw je niet zomaar. “Daar gaat heel veel voorbereiding aan vooraf”, vertelt Joly Kenbeek, programmamanager OK-centrum van het UMC Utrecht. “Tien jaar voor de feitelijke start, zijn de voorbereidingen begonnen. Daar zijn alle disciplines die binnen het OK-centrum werken bij betrokken. Op een operatiekamer komen heel veel processen bij elkaar en die moeten allemaal naadloos op elkaar aansluiten. Op het moment dat er ergens iets verandert, werkt dat als omvallende dominosteentjes op veel processen binnen het ziekenhuis door.”

Dummy OK
Van de belangrijkste inrichtingsobjecten zijn eerst schaalmodellen gemaakt, waarmee opstellingen van alle specialismen werden gesimuleerd. Ongeveer 120 verschillende opstellingen zijn gefotografeerd en uitgewerkt in tekeningen, zodat de architect en engineers konden zien hoe apparatuur gepositioneerd moest worden. “Er werd ook een ‘dummy OK’ gerealiseerd waar met echte operatieteams tussen deuren van plakband, kale operatietafels en beweegbare armen voor apparatuur op ware grootte, nauwkeurig werd gekeken naar de werkprocessen. Pas daarna begon het echte bouwen”, aldus Kenbeek.